Nếu có dịp đến với Bắc Giang khám phá ẩm thực nơi đây, các bạn nhớ hãy một lần thưởng thức mì Chũ, đặc sản của vùng đất này.
Mì Chũ - Ảnh: H.H.
Đi
dọc quốc lộ 31, cách thành phố Bắc Giang 40km về phía đông, các bạn sẽ
đến Lục Ngạn, vùng đất không chỉ được biết đến bởi những đồi vải xanh
ngút ngàn, một thứ quả đặc sản nổi tiếng vùng đất này, mà sẽ được người
dân nơi đây giới thiệu đến làng nghề mì gạo Nam Dương, còn được gọi mì
Chũ, ngon có tiếng. Được sản xuất
từ làng nghề Thủ Dương, Nam Dương (Lục Ngạn, Bắc Giang), đây là một làng
nghề truyền thống đã hình thành từ lâu đời. Trải qua nhiều thế hệ cha
truyền con nối, mì Chũ đã trở thành đặc sản của vùng đất này, một ẩm
thực mang hương vị quê nhà không thể quên được của mỗi người con đất Bắc
khi đi xa. Được tạo ra bởi chính
hạt gạo bao thai Hồng trồng trên vùng đất đồi Chũ, những cây lúa chắt
chiu dinh dưỡng, hình thành bông từ mảnh đất đồi sỏi đá, cằn cỗi. Có lẽ
chính vì vậy mì nơi đây mang một hương vị không thể nào lẫn được so với
các nơi khác. Từng sợi mì mang cho bạn cảm giác dẻo dai, đậm đà, ngọt
bùi nơi đầu lưỡi. Quá trình làm mì
được thực hiện công phu, cẩn thận. Những hạt gạo được nhặt sạch, vo kỹ
rồi ngâm trong nước tầm tám tiếng, sau đó bỏ ra xay nhuyễn thành một thứ
bột trắng tinh, sánh và dẻo, được lọc đi lọc lại nhiều lần rồi ủ qua
một đêm. Sáng hôm sau những người thợ mới hoàn tất quy trình làm mì. Bột
đã ủ được đem tráng bánh, bóc bánh đóng vào khuôn, đem phơi và cắt
thành sợi mì đều đặn. Đây là một
món ẩm thực bình dân, có thể chế biến thành nhiều món khác nhau, nhúng
để ăn lẩu trong những ngày mùa đông giá lạnh. Hay đơn giản chỉ là một
bát mì xào, một bát phở để cho gia đình, bạn bè hoặc tự mình thưởng
thức. Dù có chế biến như thế nào mì Chũ vẫn giữ được hương vị riêng.
Những sợi mì dẻo dai, đậm đà có thể làm hài lòng bất cứ thực khách khó
tính nào khi thưởng thức. Nhớ cách
đây vài năm, tôi trọ cùng một cô bạn người Phú Thọ, sau khi đã chán các
bữa sáng bằng các loại mì ăn liền, tôi liền giới thiệu món mì Chũ, Bắc
Giang vậy mà ghiền tới tận bây giờ. Mỗi khi gặp nhau cô ấy vẫn tấm tắc
khen ngon, vài năm rồi mà ăn mãi không thấy ngán. Nếu
có dịp ghé thăm vùng đất đồi này, các bạn nhớ một lần thử thưởng thức
món mì Chũ để tự mình cảm nhận được sự đậm đà, vị dẻo dai, ngọn mát của
từng sợi mì nơi đây. Và nhớ mua một ít mì Chũ - món quà quê đơn giản
nhưng ý nghĩa, chứa đựng cả tình người ấm áp của con người vùng đất này,
để dành tặng người thân hay bạn bè. Và các bạn có thể yên tâm thưởng
thức vì mì ở đây không sử dụng hàn the hay bất kỳ một loại chất hóa học
nào khác.
H.HÂN
Mỳ Chũ tiêu thụ mạnh
Do sớm đăng ký xây dựng thương hiệu và cam kết đảm bảo vệ sinh
thực phẩm, vụ Tết vừa qua, làng nghề truyền thống sản xuất bánh tráng
(Mỳ Chũ, xã Nam Dương, huyện Lục Ngạn, Bắc Giang) đã cung cấp cho thị
trường hàng chục tấn bánh tráng mỗi ngày.
Năm
nay, mỳ Chũ Bắc Giang vừa tiêu thụ dễ, vừa được giá nên bà con ai cũng
phấn khởi. Dự kiến, sức tiêu thụ mỳ Chũ sau Tết còn mạnh hơn, nhất là
khi người dân đã ý thức được việc xây dựng thương hiệu riêng cho làng
nghề.
Theo
quy định, trên vỏ bao bì của sản phẩm mỳ Chũ trước khi đưa ra thị
trường, ngoài việc đăng ký mã số - mã vạch, các hộ sản xuất phải ghi rõ,
ngày tháng sản xuất, thời hạn sử dụng. Khi khách hàng có ý kiến góp
ý về chất lượng sản phẩm, trên bao bì đều có số điện thoại của hộ sản
xuất và cả Hiệp hội mỳ Chũ.
Ông
Nguyễn Văn Nam, Phó Chủ tịch Hiệp hội mỳ Chũ Bắc Giang làng nghề Nam
Dương cho biết: “Mỳ Chũ tiêu thụ rất tốt bởi từ khi có thương hiệu, nên
sản xuất đến đâu hết đến đó, hiện tại cho đến thời điểm này, chúng tôi
không sản xuất đủ lượng mỳ cung cấp cho thị trường”.
Dịp
Tết vừa qua, do nhu cầu thị trường tăng nhanh, gia đình anh Nam đã
phải đầu tư thêm 1 dây chuyền tráng bánh công nghiệp. Cũng vì thế mà
trung bình mỗi ngày, gia đình anh sản xuất được 2 tấn mỳ, sản lượng tăng
gấp đôi so với Tết năm ngoái. Giá mỗi cân mỳ trước Tết bán tại nhà là
32-35.000đ, nhưng sau Tết đã lên 40.000đ/kg. Mỗi gia đình sản xuất mỳ
đều phải làm cam kết đảm bảo chất lượng bánh, chủng loại gạo, nguồn
nước... cũng như làm cam kết đảm bảo tuân thủ nghiêm các quy trình vệ
sinh an toàn thực phẩm với Hiệp hội Mỳ Chũ.
Hiện
cả tỉnh Bắc Giang có hàng chục làng nghề truyền thống, sản phẩm chủ yếu
vẫn là hàng nông - lâm sản và tiêu dùng. Ngoài việc vận động hội viên
nông dân đăng ký chất lượng sản phẩm, Hội Nông dân tỉnh cũng có nhiều
giải pháp hỗ trợ làng nghề nâng cao chất lượng sản phẩm thông qua các
công trình vệ sinh môi trường và đăng ký bảo vệ thương hiệu.
Bà
Nguyễn Thị Khuê, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) khẳng
định: “Đăng ký thương hiệu cho các làng nghề là nhiệm vụ chung của tất
cả các ban ngành, do đó vai trò của Hội là huy động mọi gia đình cùng
tham gia xây dựng môi trường làng nghề trong sạch như hệ thống nước
sạch, hệ thống dẫn nước xử lý nước thải...”
Giáp
Tết, giá mỳ Chũ tăng nhẹ khoảng 15% so với năm ngoái. Ra Tết, người dân
làng nghề đã bắt tay ngay vào sản xuất vì sức mua của thị trường vẫn
tăng và giá vẫn giữ ở mức cao như trong Tết. Mỳ Chũ năm vừa qua không
chỉ tiêu thụ trong nước, mà đã có thị trường xuất khẩu sang Thái Lan và
Campuchia. Trong dịp Tết Tân Mão, có những ngày cao điểm xuất ra thị
trường trong và ngoài nước 40-50 tấn mỳ. Nắm bắt được nhu cầu thị
trường, đảm bảo chất lượng và VSATTP... đã giúp những người dân xã Nam
Dương, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang từng bước làm giàu bằng những bó
mỳ truyền thống.
Tác giả :
Thế Dương
